Meme Kanserinde Akıllı İlaçlar
detaylı incele
Meme Kanserinde İmmunoterapi
Sayfa İçeriği
Biyolojik tedavi olarak da adlandırılan immünoterapi, hastalıkları vücudun bağışıklık sistemini uyararak ya da baskılayarak tedavi etme yöntemidir. Bu tedavi türü, bağışıklık yanıtını artırmayı amaçlayan aktivasyon immünoterapileri ve bu yanıtı azaltan baskılama immünoterapileri şeklinde iki ana gruba ayrılır.
İmmünoterapi, bağışıklık sisteminin kanserle mücadelesine yardımcı olan bir tedavi yaklaşımıdır. Enfeksiyonlar ve çeşitli hastalıklarla başa çıkma yeteneği, vücudun immün sistemi sayesinde sağlanır. Bu sistem, vücudu koruyan immün hücreler ve lenfatik dokulardan meydana gelir. Adana’da hizmet veren genel cerrahi doktoru Opr. Dr. Metin Altınkaya immünoterapi yöntemini anlattı.
İmmünoterapi Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
İmmünoterapinin üç ana uygulama yöntemi bulunmaktadır:
Monoklonal Antikorlar: Bu yöntem, bağışıklık sisteminin kanser hücreleriyle savaşmasını destekleyen antikorların kullanılmasını içerir. Bu antikorlar, vücutta bulunan yabancı maddelere bağlanarak onları etkisiz hale getirir. Laboratuvar ortamında üretilen monoklonal antikorlar, kanser hücrelerinin yüzeyindeki belirli moleküllere bağlanarak yok eder.
T Hücresi Tedavisi: Başka bir immünoterapik yaklaşım ise T hücreleri üzerine odaklanır.
Bağışıklık sisteminin bir parçası olan beyaz kan hücreleri arasında T hücreleri bulunmaktadır. Bu tedavi yönteminde, hastadan alınan T hücreleri laboratuvar ortamında özel tekniklerle modifiye edilir ve kanser hücrelerini tanıyacak şekilde güçlendirilir.
Daha sonra, bu aktive edilmiş T hücreleri hastaya geri verilerek kanser hücrelerini tanıyıp yok etmesi sağlanır. Genellikle 2-3 haftalık aralıklarla uygulanır.
Onkolitik Tedavi: Bu yaklaşımda, virüsler kullanılarak kanser hücrelerinin yok edilmesi hedeflenmektedir. Kemoterapi veya immün kontrol noktası engelleyicileriyle birleştirilen bu tedavi, vücudun bağışıklık sisteminin kanser hücrelerine karşı daha etkili saldırılar yapmasına olanak tanır. Kanser hücrelerinin gelişimini ve yayılmasını durdurmak, bazı hastalar için ise tamamen sağlıklı hale gelmek amaçlanmaktadır.
İmmünoterapinin Yan Etkileri Nelerdir?
Bağışıklık sistemimizin elemanları, özellikle T hücreleri, tedavi edici ilaçlar yardımıyla kanserle savaşmak üzere harekete geçer. Bu süreç, kemoterapideki kadar yoğun olmasa da immünoterapide bazı yan etkilerin ortaya çıkmasına neden olabilir.
En yaygın görülen yan etkiler şunlardır:
- Mukozit adı verilen ağız yaraları
- Karaciğerde meydana gelen hasar
- Ciltteki alerjik reaksiyonlar
- İshal
- Yorgunluk ve halsizlik
- Bulantı
- Grip benzeri belirtiler
İmmünoterapinin ardından gelişebilecek diğer yan etkiler ise şunlardır:
- Döküntü ve kaşıntı
- Tiroid işlev bozuklukları
- Hormonal dengesizlikler
- Akciğer iltihabı (pnömonitis)
- Psikiyatrik problemler
- Kilo kaybı
- Otoimmün hastalıklar
- Akut infüzyon reaksiyonları
İmmünoterapi Nasıl Uygulanır?
Kanser tedavisinde yeni bir yöntem olan immünoterapi, damar yoluyla kemoterapiye benzer şekilde uygulanmaktadır. Bu süreçte genellikle ciddi bir sorun yaşanmaz. Özellikle melanom, yani ben kanseri için en etkili tedavi seçenekleri arasında yer alır. Yassı epitel hücreli akciğer kanseri tedavisinde ise öncelikle kemoterapi yapılır; eğer bu yöntem yeterli sonuç vermezse immünoterapiler tercih edilir.
Böbrek kanseri ve lenfoma gibi türlerde de bu tedavi yöntemi kullanılmaktadır. Ancak mesane, bağırsak, mide ve meme kanserlerinde henüz yaygın bir uygulama değildir, çünkü bu alanda araştırmalar devam etmektedir.
İmmünoterapinin, genellikle ileri evre hastalar üzerinde etkili olduğu görülmektedir. Şu an için erken dönem kanserlerde kullanılmayan bu yöntem, 4. evre hastalar için immünoterapik ilaçlarla uygulanmaktadır.
Kanserde Biyolojik Tedavi Kullanımı Nedir?
Biyolojik tedavi yöntemleri, "akıllı ilaçlar" adıyla anılan ve kanser hücrelerini hedef alarak ortadan kaldıran özel ilaçlar olarak belirli hastalara uygulanmaktadır.
Bu biyolojik tedaviler, kemoterapinin neden olduğu birçok yan etkiyi azaltarak, hastaların bu tedaviye uyumunu artırmaktadır. Cerrahiden sonra uygulanan adjuvan veya neoadjuvan kemoterapide, uygun hastalarda tedavi sürecinin bir kısmında eklenen biyolojik ajanlar, kemoterapi tamamlandıktan sonra bir yıl boyunca devam eder.
Son zamanlarda, klasik kemoterapiyle birlikte kullanılan bazı biyolojik ilaçlar, özellikle meme kanseri tedavisinde tercih edilmeye başlanmıştır. İleri evre ve metastatik meme kanseri olan hastalarda bu yeni ilaçlar, daha başarılı sonuçlar elde edilmesini sağlamaktadır. Lokal ileri evre meme kanseri tanısı alan hastalarda, bu tedavinin kullanımı, hastaların %50-60'ında tümörlerin tamamen ortadan kalkmasına olanak tanımaktadır.
Meme Kanserinde İmmunoterapi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
İmmünoterapi tedavisinin süresi ne kadardır?
İmmünoterapinin ne sıklıkla ve ne kadar süreyle uygulanacağı, tedavi türüne, kanserin cinsine ve evresine, vücudun tepkisine ve uygulanan tedavi programının düzenine göre farklılık gösterir. Bazı immünoterapiler belirli döngüler halinde uygulanır; bu döngüler, bir tedavi periyodu ve ardından gelen bir dinlenme dönemini içerir. Dinlenme süresi, vücudun iyileşmesi, tedaviye yanıt vermesi ve yeni sağlıklı hücreler üretmesi için önemli bir fırsat sunar.
İmmünoterapi tedavisinin kemoterapiden farkı ne?
Kanser hücresinin çekirdeğindeki belirli bileşenleri hedef alarak hareket eden kemoterapi, bu yapıları yok ederek hücreyi etkisiz hale getirir. Diğer taraftan, immünoterapinin hedefi, bağışıklık sistemini güçlendirerek kanserle mücadele etmesini sağlamak ve vücudun kendi kendine bu hastalığı yenmesine yardımcı olmaktır.
İmmünoterapi kimlerde uygulanıyor?
Günümüzde immünoterapik yöntemler, çoğunlukla ileri evre (metastatik) kanserlerin tedavisinde uygulanmaktadır. Ayrıca, cilt kanseri türlerinden biri olan malign melanom için erken aşamalarda da etkili ve onaylıdır. Erken dönem tümörlerde, özellikle cerrahi öncesi ve sonrası süreçlerde immünoterapinin kullanımıyla ilgili geniş çaplı araştırmalar sürmektedir.
İmmünoterapi ne kadar etkilidir?
Herhangi bir kanser tedavisinin, immünoterapi de dahil olmak üzere, başarı oranları birçok kişisel faktöre dayanır; bu faktörler arasında kanserin türü ve evresi de bulunur.
İmmünoterapi Türkiye’de uygulanıyor mu?
2018 yılında Türkiye’de, immünoterapinin bir türü olan immün kontrol noktası inhibitörleri, metastatik malign melanom, ileri evre böbrek kanseri ve Hodgkin lenfoma hastaları için geri ödeme kapsamına alınmıştır.
Çeşitli tümör tiplerinde, immünoterapiler özel izinler doğrultusunda onkoloji hastanelerinde uygulanabilmektedir.
