Kendi kendine meme muayenesi uygulamak, meme kanseri vakalarının erken aşamada tespit edilmesi için hayati bir öneme sahiptir. Yirmi yaş itibariyle en az ayda bir defa, her iki memenin de kontrol edilmesi tavsiye edilmektedir. Memelerin görünümünde veya dokunduğunuz sıradaki hissiyatınızda herhangi bir farklılık olup olmadığını tespit etmek için mutlaka kendi kendinize meme muayenesi yapmanız gerekiyor. Meme farkındalığı için uygulanan bu muayene, memelerde herhangi bir anormal değişikliğin fark edilmesini sağlıyor. Bu gibi bir farklılık gördüğünüzde veya bir memenizin diğerinden daha farklı olduğunu hissettiğinizde geç kalmadan bir uzmana başvurmanız gerekir. Erken tanı, diğer tüm kanser türlerinde olduğu gibi meme kanserinde de tedavinin başarı şansını arttıran bir unsur. Adana’da hastalarına hizmet veren Operatör Doktor Metin Altınkaya, meme kanseri riskine karşı kendi kendine meme muayenesi nasıl yapılır sizler için anlattı.
Meme kanserine karşı kendi kendine meme muayenesi yapmak önemlidir. Kadınlar erken yaşlardan başlayarak, kendi meme dokusunun normal halini tanımalı ve herhangi bir anormallikle karşılaştığında erkenden farkına varıp uzman bir doktora başvurmalıdır.
Kendi kendine meme muayenesi yapmak için üç farklı yöntem vardır. Bunlar:
Kendi kendinize meme muayenesi yaparken, bulunduğunuz odanın yeterince aydınlık olmasına özen göstermeniz gerekir. Muayene sırasında belden üstünüzün çıplak olması gerekir.
Muayenenin iki farklı aşaması vardır
Gözle incelemenin mutlaka ayna karşısında yapılması gerekir. Memenin kendisi, koltuk altı bölgesi, meme altı bölgeler ve meme başları muayene edilmelidir.
İlk olarak her iki kolunuzu serbestçe yanlarda tutun. Omuzlarınızın dik durduğu bir pozisyonda ayna karşısına geçin. Memelerinizin büyüklüğünü, simetrisini, cilt rengini, meme başlarını, şeklini, koltuk altlarını ve meme altı bölgeleri dikkatli bir şekilde izleyin. İki memenin de aynı boyutta olmaması normaldir. Bu durum sizi endişelendirmemeli.
Sonrasında aynı gözlemi, kollarınızı yukarı yönde kaldırarak ve kollarınızı başınızın arkasına alarak gerçekleştirin. Bu esnada özellikle meme başlarına, memelere ve koltuk altı bölgesine odaklanın. Özellikle de koltukaltlarınızda herhangi bir kabarıklık olup olmadığına dikkat etmeniz gerekir.
Sonraki aşamada, ellerinizi belinize, leğen kemiklerinizin üstüne güçlü şekilde bastırın. Bu esnada omuzlarınızı hafif biçimde öne doğru çıkartın ve bedeninizi öne doğru eğin. Bu pozisyondayken önden ve her iki yandan olmak üzere göğüslerinizi gözlemleyin. Cildinizde herhangi bir çekinti veya çökme olup olmadığını inceleyin.
Bu muayeneler sırasında cildinizde portakal kabuğu görünümü olup olmadığına, cildinizde herhangi bir çekinti veya kızarıklığın var olup olmadığına dikkat edin. Bunun yanı sıra memelerinizden birinde anormal bir büyüme, meme başlarınızda çökme veya kepekli lezyonlar var mı diye kontrol edin. Normal dışı bir durumla karşılaştığınızda geç kalmadan doktorunuzla iletişim kurun.
Eğer meme başlarınızda tekrar eden inatçı deri değişiklikleri ve buna eşlik eden yanma ve acı hissi varsa bu belirtiler kanserin çok erken bir habercisi olabilmektedir.
Elle meme muayenesi işlemi gerek yatakta gerekse duşta veya ayna karşısında yapılabilmektedir.
Elle meme muayenesi yaparken elinizin orta üç parmağının yastık bölümleri ile küçük ve dairesel hareketler yapmanız gerekir. Bu hareketle birlikte uyguladığınız baskının şiddetini hafiften güçlüye doğru arttırın. Sağ memenizi kontrol ederken sol elinizi kullanın. Aynı şekilde sol memenizi kontrol ederken de sağ elinizin parmaklarını kullanın.
Elle muayene sırasında memenizin tamamını yokladığınızdan emin olun. Aynı kontrolleri diğer her iki memeniz için de uygulayın. Parmaklarınıza sabun veya vücut losyonu gibi kayganlaştırıcı sıvılar sürerek muayeneyi daha rahat gerçekleştirebilirsiniz.
Köprücük kemiğinizin altından başlayarak meme dokusunun tamamını kontrol edin. Elinizi kaldırmamaya, kaydırarak, birbirine paralel, dikey çizgiler halinde hareket ettirmeye özen gösterin. Ya da köprücük kemiğinizin altından başlayabilir ve saat yönünde birbirleri ile iç içe geçen dairesel çizgilerde hareket edebilirsiniz. Çizdiğiniz oklar meme başında sonlanmalı ve her iki meme dokusu da tamamen muayene edilmelidir.
Sonrasında başparmak ve işaret parmaklarınızı kullanarak meme başınızı hafif şekilde sıkın. Bu sırada herhangi bir akıntı olup olmadığına dikkat edin.
Kendi kendine meme muayenesinin sağladığı en önemli avantajlardan biri kişinin kendi meme dokusunu tanımasını sağlamasıdır. İlk muayenelerde kişi kendi meme dokusuna dair farkındalık kazanır. Sonra rutin şekilde devam eden muayenelerde ise muhtemel değişimler, farklılıklar, kitleler veya dolgunlukların fark edilmesini sağlar. Bu gibi durumlarla karşılaştığınızda ise doktorunuzla iletişime geçmeniz gerekir.
Kendi kendine meme muayenesi için kullanılabilecek yöntemlerden biri de yatarak elle muayenedir. En konforlu meme muayenesi şekli budur. Kişi sırt üstü yatarken bu yöntemi uygulayabilir.
Muayene edeceğiniz kısımdaki omuzaltına küçük bir yastık yerleştirin. Sonra aynı taraftaki kolunuzu başınızın üzerine yerleştirin. Ardından diğer elinizin orta üç parmağının yastık bölümünü kullanarak, dairesel hareketlerle memenizi kontrol edin. Dairesel hareketlerinizi baskı şiddetini hafiften kuvvetliye doğru arttırarak muayeneyi gerçekleştirin.
Kolunuzu yana doğru koyun, sonrasında diğer elinizi kullanarak koltukaltı bölgenizi kontrol edin. Ardından diğer elinizin işaret parmaklarını ve başparmağınızın arasında meme başınızı sıkarak herhangi bir akıntı durumu var mı diye kontrol edin. Bu aşamaları her iki meme için de uygulayın.
Kontrol edeceğiniz taraftaki kolunuzu başınızın üzerine ya da arkasına doğru yerleştirin. Ardından diğer elinizin üç orta parmağı ile yine dairesel hareketlerle ve baskıyı arttırarak memelerinizi kontrol edin.
Koltuk altı bölgenizi muayene etmeyi ihmal etmeyin. Sonra diğer elinizin parmakları ile meme başınızı sıkarak akıntı var mı yok mu diye bakın. Tüm bunları her iki meme için de uygulayın.
Meme sağlığına önem veren her kadın erken yaşlardan itibaren kendi kendine meme muayenesi yapmak durumundadır. Yirmi yaşından itibaren, her ay regl sürecini takiben 5-7 gün sonra muayene uygulanmalıdır. Muayene için regl’den sonraki haftanın beklenmesinin nedeni, hormonal etkilerin en az olduğu zaman dilimi olmasıdır. Kendi kendine meme muayenesi yaşam boyunca sürdürülmelidir. Düzenli olarak kendi kendine meme muayenesi yapan kadınlar kendi meme dokularını tanırlar. Bu sayede yaşanan değişimleri ve anormallikleri erken aşamada fark edebilirler.
Kendi kendine meme muayenesi uygularken yanlış adımlar atarsanız, sanki memelerinizde bir problem varmış hissine kapılabilir ve kaygılanabilirsiniz. Bu yüzden meme muayenesini nasıl yapacağınız konusunda doktorunuzdan destek almanız tavsiye edilir. Doğru yapılan bir muayene sırasında memelerinizde anormal bir belirtiyle karşılaşırsanız ihmal etmeden doktorunuza başvurmanız gerekir.
Sağlıklı yaşamak isteyen her bilinçli kadın kendi kendine meme muayenesi yapmayı öğrenmeli ve yaşamının sonuna kadar bu rutin muayeneleri sürdürmelidir. Meme kitlelerinin yüzde sekseni, ilk olarak bu muayeneler sırasında tespit edilmektedir. Tesadüfen fark edilen bu kitleler genellikle çok büyüktür. Doğru yapılmış bir muayene ile daha küçük çaptaki kitleleri ve meme kanserinin habercisi olabilecek belirtileri tespit etmek mümkündür.
Erken tanı ile daha başarılı tedavi uygulamaları mümkündür. Erken tanı konulan meme kanseri vakalarında tam iyileşme şansı çok daha yüksektir. Doktorunuzun yapacağı meme muayeneleri, ilerleyen yaşlarda uygulanacak mamografi tetkiklerine ek olarak aylık kendi kendine meme muayeneniniz de ihmal etmemeniz gerekir.
Copyright © 2025 Op. Dr. Metin Altınkaya Tüm Hakları Saklıdır.