Laktasyonda Meme Bakımı

Sayfa İçeriği

Emzirme döneminin başlangıcında bazı anneler, bebeklerini anne sütü ile beslemeyi öğrenirken hassasiyet yaşayabilirler. Genel olarak emzirme sırasında keskin bir ağrı hissedilebilmektedir. Bu ağrı, bebeğin doğru şekilde emzirilmediği anlamına gelebilir. Bu durum, meme dokusuna zarar verebilir. Bebeğini emzirirken göğüslerinin zarar görmesinden endişe eden anneler neler yapmalı? Emziren annelerde meme bakımı nasıl yapılır? Adana’da hastalarına hizmet veren Operatör Doktor Metin Altınkaya, laktasyonda yani emziren annelerde meme bakımına dair bilinmesi gerekenleri sizler için anlattı.

Doğumun gerçekleştiği andan itibaren anneler için uzun süreli emzirme dönemi başlar. Emzirme, bebek ve annenin hem fiziksel hem de duygusal olarak bağ kurduğu bir süreçtir. Ancak bu dönemde bebeğin beslenmesi kadar meme bakımı da büyük önem taşır. İşte laktasyon döneminde meme bakımı için bilinmesi gerekenler:

Ağrılar Nasıl Önlenir?

Aylar süren gebelik döneminde salgı bezleri de gelişim gösterir. Bu da meme dokusunun büyümesini sağlar. Annenin ara ara hissettiği ağrıların haricinde, meme dokusundaki bu büyüme genellikle herhangi bir rahatsızlığa neden olmaz. Memelerin büyüklüğü ve hissedilen ağrılar dikkate alınarak sutyen tercihinde bulunmak annenin kendisini daha rahat hissetmesini sağlar. Gebelik sonrası meme dokusundaki büyümeler, meme üzerindeki cilt dokusunda çatlaklar meydana getirebilir. Çatlak oluşumunda genetik faktörler de etkili olabilmektedir. Bu süreçte çatlak önleyici kremlerle sonuç alınabilmektedir.

İlk Süt Ne Zaman Gelir?

Memelerin asıl işlevi doğumla birlikte ortaya çıkar. Gebelik döneminde aylar boyunca gelişen meme dokusu, doğum sırasında salgılanan hormonların etkisi ile süt salmaya başlar. Anne sütünün gelmeye başlaması için tetikleyici unsur bebeğin emmesidir. Bilhassa sezaryen yöntemi ile gerçekleşen doğumlardan sonra anne sütü daha geç gelebilir. Bu süreçte anne ısrarcı olmalıdır. Unutmamak gerekir ki sütü gelmeyen anne yoktur. Yalnızca yeterince ısrarcı olmayan anne vardır.

Anne Sütünün Yararları Nelerdir?

Besin değerlerinin yanı sıra bebeğin sindirim sistemine uygun olması dışında aynı zamanda içerisinde barındırdığı bağışıklık unsurları ile bebeği çeşitli enfeksiyonlara karşı koruyan anne sütü, bebeğin psikolojisi açısından da önemli yararlar sağlar. Çünkü emzirme eylemi sırasında anne ve bebek arasındaki bağ güçlenir. Sadece fiziksel olarak değil aynı zamanda duygusal olarak da anne ve bebeğin birbirleri ile yakınlaşmasına, bağlanmasına yardımcı olur. Emzirmek sadece bebeğe değil aynı zamanda anneye de önemli yararlar sağlar. Rahmin toparlanmasına ve kan kaybının azalmasına yardımcı olur.

Bebek Ne Sıklıkla Emzirilmelidir?

Emzirme doğumdan sonra mümkün olan en kısa sürede başlamalıdır. İlk denemeler sırasında annenin ve bebeğin emzirme konusunda beceri eksikliği yaşaması normaldir. Fakat kısa zamanda hem bebek hem de anne bu konuda tecrübe ve beceri kazanır. Doğumu takiben ilk ay boyunca bebek her istediğinde annenin emzirmesi gerekir. Bebeğin uyuduğu saatlerde bile bebeğin emzirme aralığının iki-üç saati geçmemesine dikkat edilmelidir. İlerleyen aylarda emzirme sıklığında seyrelmeler olması normaldir. Aksi bir durum olmadığı sürece bebeklerin iki saatten daha sık, dört saatten daha seyrek beslenmesi tavsiye edilmez. Her emzirmede her iki memenin de kullanılmasına, 15-20 dakika boyunca sürmesine ve memenin tam olarak boşaltılmasına özen göstermek gerekir.

Meme Bakımında Dikkat Edilmesi Gereken Şeyler Nelerdir?

Emzirmeden önce mutlaka ellerinizi yıkamalısınız. Aksi taktirde hem meme hem de bebek, olası enfeksiyon tehdidine karşı savunmasız kalmaktadır. Meme başlarının temizliğinde anne sütünden faydalanabilirsiniz. Meme ucuna anne sütü sürerek, bu bölgede oluşan yaraların daha kolay ve hızlı iyileşmesine katkı sağlayabilirsiniz. Meme dokusunun sabunla yıkanması, meme başından salgılanan koruyucu nitelikteki doğal ve yağlı maddelerin kaybolmasına yol açabilmektedir. Aynı zamanda meme başında çatlakların daha kolay oluşmasına yol açabilir. Yıkadıktan sonra meme başının yeterince kurulandığından emin olmanız gerekir. Meme ıslak veya nemli kalırsa mantar enfeksiyonuna dair risk meydana gelir. Bu durum çatlakların da iyileşme sürecini sekteye uğratabilir. Memeler haricinde annenin, genel vücut hijyenine de gereken özeni göstermesi önemlidir. Özellikle de sıcak yaz aylarında annenin iç çamaşırlarını sık sık değiştirmesinde, her gün banyo yapmasında fayda vardır.

Bebek emerek memeyi boşaltamazsa, memede kalan süt muhakkak pompa ile boşaltılmalıdır. Memenin tam olarak boşalmaması yumrulara ve ağrılara neden olabilir. Aynı şekilde süt üretiminde de azalmalar yaşanabilir. Memenin tam olarak boşaltılması, süt üretimini de arttıracaktır. Süt üretiminin azalmaması için emzirme sıklığının da 2-3 saatten daha seyrek olmaması gerekir.

Annenin göğsünde meydana gelen çatlakların sutyen ile temas ederek ağrı vermemesi için bu dönemde meme kalkanları veya pedleri kullanılabilir.

Emzirme döneminin ilk günlerinde ağrı hissedilmesi veya meme başında çatlakların oluşması normaldir. Koruyucu kremler, meme başının anne sütü ile temizlenmesi gibi önlemler meme başı çatlaklarının gelişmesini önleyebilir. Tüm önlemlere rağmen çatlaklar yine de meydana gelebilir. Çünkü bebeğin emerken uyguladığı basınç, meme ucunda yaralar oluşmasına neden olur. Fakat zaman içerisinde meme ucunda nasırlaşmalar yaşanır ve ağrılar, çatlaklar geride kalır.

Ne Tip Sutyen Seçilmeli?

Memelerin hijyeninin dışında dikkat edilmesi gereken bir diğer konu da sutyen tercihidir. Aşırı sıkı sutyenler, memenin süt salınımını azaltabilir. Gereğinden daha gevşek sutyenler de memelerin yeterince desteklenememesine yol açar. Bu yüzden ideal sutyen seçimine özen gösterilmelidir. Emzirme illa ki göğüslere olumsuz etki edecek diye bir kaide yoktur.Emzirme sutyeni veya çocuk yetiştirme sutyeni olarak da anılan sutyenler irileşen göğüsler için eşsiz bir destek sağlar. Önden de açılabilen bu sutyenler, bebeği emzirmeniz gereken durumlarda size kolaylık sağlayacaktır.

Emzirme sutyeni alırken gebeliğin sekizinci ayını beklemek, beden konusunda daha öngörülü davranmanızı sağlar. Sutyenin göğüsleri desteklemesi kadar sırtınızı sıkıştırmaması ve cildiniz üzerinde iz bırakmaması da önemlidir.

Biberon Seçimi Nasıl Olmalıdır?

Çatlaklar meydana geldiğinde bile emzirmeyi sürdürmeniz gerekir. Fakat çatlakların aşırı miktarda arttığı dönemlerde bile anne pompa yardımı ile memeyi boşaltmalı ve süt salınımını sürdürmelidir. Pompa ile sağılan süt bebeğin beslenmesinde biberon aracılığı ile kullanılabilir. Biberon seçimi yaparken küçük delikli modeller tercih edilmelidir. Aksi taktirde bebek çok kolay süt içerse bu emme refleksinin zayıflamasına ve meme reddine neden olabilir.

Çatlakların Durumu Kötüleşirse Ne Yapılmalı?

Eğer çatlakların durumu giderek kötüleşir ve doku kayıplarına neden olacak boyuta ulaşırsa zaman kaybetmeksizin doktora başvurmanız gerekir. Aynı şekilde memenin tam olarak boşaltılamamasından kaynaklı yumrular oluşursa, meme cildi üzerinde kızarıklık ve sıcaklık meydana gelirse de doğruca doktora başvurulmalıdır. Meme dokusunda meydana gelen enfeksiyonların tedavisinde genellikle antibiyotik uygulamalarından faydalanılır. Masit enfeksiyonuna karşın anne emzirmeyi sürdürebilir. Ancak enfeksiyonun ihmal edilmesi abse oluşmasına yol açabilir. Bu absenin cerrahi yöntemle boşaltılması gerekir.

Anne Sütü, Kaçıncı Aya Kadar Verilmeli?

Çocuk doktorları bebeğin ağırlık artışı normal seyrettiği sürece ilk altı ay sadece anne sütü ile beslenmesini önerirler. Bu dönemde bebeğin su bile içmemesi tavsiye edilir. Kimi zaman bir yıl kimi zaman ise daha uzun süre emzirmeye devam edilebilir. Bu uzun süreçte annenin meme bakımını ihmal etmemesi gerekir.

Emziren Anneler İçin Faydalı Aksesuarlar Nelerdir?

Göğüs Pedi

Göğüs pedleri yumuşak ve yuvarlak yapıdadır. Bu özelliği ile göğüslerin ürettiği fazla sütün toplanmasını sağlar. Kıyafetlerde leke oluşmasını önler. Göğüs uçlarının nemli kalmamasını sağlayan pedler çatlak oluşumlarına karşı da önlem niteliğindedir. Yıkanabilen veya kullanılıp atılabilen göğüs pedi seçenekleri mevcuttur.

Silikon Göğüs Ucu Koruyucusu

Silikondan üretilen yapay göğüs uçları olarak tanımlayabileceğimiz bu koruyucular, çatlakların acısını hafifletirler. Ancak bebeğin yalancı memeye alışması, emme yeteneğinin azalmasına ve hatta meme reddine neden olabilir. Bu yüzden bu koruyucuların her daim değil sadece ihtiyaç duyulduğunda kullanılması gerekir.

Göğüs Kalkanı

Göğüs pedleri ile aynı işleve sahip olan göğüs kalkanları, pedlere kıyasla çok daha sağlam ve kalın bir yapıya sahiptir. Bu özelliği ile göğüsleri sürekli olarak uyarırlar. Ancak yeterli miktarda sütünüz varsa göğüs kalkanı kullanmanıza gerek yoktur. Aksi taktirde süt üretimi artar ve şişkinlik sorunu meydana gelir. Aynı şekilde çatlamış göğüs uçlarında da göğüs kalkanı kullanılması tavsiye edilmez.

Göğüs uçlarında aşırı hassasiyet yaşayan kadınların doğrudan sutyen ile temasını önlemesi yararlıdır. Deforme olan göğüs uçlarının desteklenmesini sağlar.

Sade Giyim Tarzı

Yıkaması kolay, yumuşak dokulu ve düğmeleri önden açılabilen kıyafetler emziren annelerin yaşamını kolaylaştırmaktadır.

Diğer Tedaviler