Mastektomi (Meme Alınması)
detaylı incele
Koltuk Altı Lenf Bezi Örneklemesi
Sayfa İçeriği
Meme kanseri, günümüzde her sekiz kadından birinde görülen ve önemli yaşam kayıplarına neden olabilen bir hastalıktır. Lenf bezlerine kanserin yayılıp yayılmadığını tespit etmek, tedavi stratejilerinin belirlenmesi ve hastalığın evrelenmesi açısından oldukça önemlidir.Cerrahi öncesi veya sırasında yapılan sentinel lenf nodu biyopsisi, kanserin lenfatik sisteme yayılıp yayılmadığını kontrol etme imkanı sunar. Bu işlem, mavi boya veya radyoaktif madde kullanılarak yapılır. Sentinel lenf nodu biyopsisi sayesinde, kanserin yayılmadığı lenf nodlarının gereksiz yere alınmasının önüne geçilir. Böylece, lenf nodu çıkarımına bağlı olarak ortaya çıkabilecek kol şişmesi, lenfödem, sinir yaralanması, kronik ağrı ve hareket kısıtlılığı gibi potansiyel komplikasyonların riski azaltılır. Ayrıca, bu yöntem, hastalığın evrelemesi ve tedavi planlamasının daha sağlıklı bir şekilde yapılmasına katkı sağlar. Adana’da hizmet veren genel cerrahi uzmanı Operatör Doktor Metin Altınkaya koltuk altı lenf bezi örneklemesini anlattı.
Sentinel Lenf Nodu Nedir?
Lenf düğümleri, vücudun hayati fonksiyonlarını destekleyen önemli bezlerdir.İçlerindeki bağışıklık hücreleri, hastalıklara neden olabilecek mikroorganizmalarla savaşarak onları yok eder. Ayrıca, vücuttaki dokulardan ve hücrelerden gelen sıvı atıkların (lenfatik sıvının) filtrelenmesi ve taşınmasında önemli bir rol üstlenirler. Vücutta yaklaşık 500 ila 600 lenf nodu bulunur ve bu nodlar, bağışıklık sisteminin etkinliğini artıran lenfatik yapının bir parçasıdır.
Bu nod, kanser hücrelerinin birincil tümörden lenfatik sistem aracılığıyla drene olduğu ilk bölgesel lenf düğümüdür ve birden fazla olabilir. Kanserin bu nodların ötesine yayılıp yayılmadığını belirlemek amacıyla sentinel lenf nodları üzerinde testler yapılır.
Sentinel Lenf Nodu Biyopsisi Nedir?
Lenf nodu biyopsisi, kanser hastaları için cerrahi süreçlerin önemli bir bileşenidir. Meme kanseri tedavisinde, fizik muayene ve görüntüleme yöntemleriyle koltuk altındaki lenf nodlarında yayılma riski taşımayan hastalarda, kanserin ilk olarak drene olduğu lenf nodlarının durumunu değerlendirmek amacıyla etkili bir tanı yöntemi olarak kullanılır. Bu prosedür, kanser hücrelerinin lenfatik sisteme yayılıp yayılmadığını tespit etmek için belirli kanser türleri için önerilmektedir.
Sentinel lenf nodu biyopsisi hangi hastalıklarda yapılır?
Sentinel lenf nodu biyopsisi, ilk olarak 1980'lerde malign melanom ve penil kanser gibi hastalıklar için kullanıma sunulmuş ve zamanla birçok farklı kanser türünde yaygın olarak uygulanmaya başlanmıştır. Özellikle meme kanserinde, tümör boyutundan bağımsız olarak, fizik muayene ve görüntüleme yöntemleriyle koltuk altındaki lenf nodlarında metastaz şüphesi olmayan hastaların değerlendirilmesinde önemli bir araç haline gelmiştir. Ayrıca, günümüzde neoadjuvan kemoterapi gören meme kanseri hastalarında da etkin bir şekilde kullanılmaktadır.
Sentinel Lenf Nodu Biyopsisi Nasıl Yapılır?
Sentinel lenf nodu biyopsisi, iki ana yöntemle gerçekleştirilir. İlk yöntem, mavi boya ile yapılan uygulamadır. Bu teknikte, ameliyatın başında hastanın meme ucu çevresine özel mavi boya enjekte edilir. Bu boya, nöbetçi lenf nodlarını parlak bir renkle boyayarak cerrahın bu nodları kolayca görmesini sağlar.
Diğer yöntem ise zararsız radyoaktif bir madde kullanarak yapılan uygulamadır. Bu işlemde, meme kanseri hastasına operasyon öncesinde nükleer tıp bölümünde radyokolloid madde enjekte edilir. Ameliyat sırasında cerrah, gama dedektörü adı verilen bir aletle radyoaktivitenin yoğun olduğu yerleri tespit ederek sentinel lenf nodlarını belirler.
Gelişmiş merkezlerde, her iki yöntem bir arada kullanılabilmektedir. Bu teknikler sayesinde belirlenen sentinel lenf nodları, cerrahi işlem sırasında uygun bir kesikle çıkarılır. Alınan bu lenf nodları, anında frozen patolojiye gönderilir ve hızlı bir şekilde değerlendirilmesi talep edilir. Patoloji sonuçlarına göre, koltuk altına ek bir cerrahi müdahale gerekip gerekmediğine karar verilir. Eğer metastaz tespit edilirse, koltuk altına ek müdahale yapılır. Metastaz yoksa, ilave cerrahiye gerek kalmadan koltuk altının gereksiz yere boşaltılmasının önüne geçilir.
Meme Kanseri Cerrahisinde Sentinel Lenf Nodu Biyopsisinin Faydaları Nelerdir?
Sentinel lenf nodu biyopsisi, doktorların kanserin evrelemesini doğru bir biçimde yapmalarına olanak tanır. Bu yöntem, meme kanseri hastalarında koltuk altındaki lenf nodlarının gereksiz yere çıkarılmasını engeller. Eğer kanser hücreleri, ilk drenajın gerçekleştiği sentinel lenf nodlarında tespit edilmezse, diğer lenf nodlarına yayılma olasılığı da azalır. Böylece, koltuk altının tamamen boşaltılmasının yol açabileceği şişlik, lenfödem, nörovasküler yaralanma, kronik ağrı ve hareket kısıtlılığı gibi potansiyel komplikasyonlar en aza indirilir.
Koltuk Altı Lenf Bezi Örneklemesi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Sentinel lenf nodu biyopsisi ne zaman yapılır?
Sentinel lenf nodu biyopsisi, evreleme sürecinin önemli bir parçasıdır ve kanserin lenf düğümlerine yayılıp yayılmadığını veya ne kadar ilerlediğini tespit eder. Kanserin farklı evreleri, tedavi yaklaşımlarını etkiler. Bu test genellikle birincil tümör çıkarılırken yapılır; ancak bazı durumlarda, hekimler bu işlemi tümör çıkarılmadan önce ya da sonrasında da gerçekleştirebilir. Aynı zamanda, neoadjuvan kemoterapi uygulandıktan sonra koltuk altı lenf nodlarının değerlendirilmesi için de bu yöntem tercih edilmektedir.
Sentinel lenf nodu biyopsisinin başarı oranı nedir?
Sentinel lenf nodu biyopsisi, yüksek bir güvenilirlik sunar ve genellikle %90'ın üzerinde başarı oranıyla uygulanır. Sadece bir lenf nodu çıkarıldığında yaklaşık %10’luk bir yanlış negatiflik söz konusu olurken, iki veya daha fazla lenf nodu alındığında bu oran önemli ölçüde düşmektedir. Ancak, 4-5'ten fazla lenf nodu çıkarılmasının ek fayda sağladığına dair yeterli bulgu yoktur. Mavi boya ve radyoaktif madde birlikte kullanıldığında, doğruluk oranında artış sağlanır.
Sentinel lenf nodu biyopsisi neden önemlidir?
Meme kanseri tedavisinde etkili bir evreleme ve planlama süreci için koltuk altı lenf nodlarının değerlendirilmesi son derece önemlidir. Geçmişte, meme kanseri tanısı konulan hastaların koltuk altındaki tüm lenf nodları cerrahi olarak alınmaktaydı. Bu uygulama, hastalarda çeşitli komplikasyonlara, kolda hareket kısıtlılığına, lenfödem ve his kaybına neden olabiliyordu. Ancak sentinel lenf nodu biyopsisi sayesinde, gereksiz cerrahiden kaçınılarak bu tür olumsuz durumların önüne geçilmektedir.
Sentinel Lenf Nodu Biyopsisinin Olmaması Ne Getirir?
Meme kanserinin cerrahi tedavisinde koltuk altı bölgesinin mutlaka değerlendirilmesi gerekir. Bu değerlendirme yapılmadan tedavi planlaması ve evreleme doğru bir şekilde gerçekleştirilemez. Koltuk altı için ya sentinel lenf nodu biyopsisi uygulanmalı ya da tüm lenf nodları cerrahi olarak çıkarılmalıdır. Eğer sentinel lenf nodu biyopsisi yapılmazsa, geçmişte olduğu gibi koltuk altındaki tüm nodların çıkarılması söz konusu olabilir; bu durum gereksiz bir işlem olabilir. Nöbetçi lenf nodu biyopsisi, bu tür gereksiz cerrahilerin önüne geçilmesini sağlar.
Sentinel lenf nodu biyopsisi lenfödem riskini artırır mı?
Sentinel lenf nodu biyopsisi sırasında lenfödem riski, çoğunlukla komplikasyon olarak görülmez. Bu biyopsinin temel amaçlarından biri, fazla sayıda lenf nodu çıkarılmasını engelleyerek lenfödem riskini azaltmaktır. Sadece birkaç lenf nodunun alınması, işlem sonrasında lenfödem gelişme ihtimalini önemli ölçüde düşürür.
Ameliyat sonrasında bölgede hala mevcut olan lenf nodları, genellikle lenf sıvısını etkili bir şekilde süzme işlevini sürdürür.
