Meme kanseri, istatistiksel olarak her sekiz kadından birinde görülen, son derece yaygın bir kanser türüdür. Günümüzde genç yaş gruplarında da yaygın şekilde karşımıza çıkmaya başlayan meme kanserinin tedavisinde ise erken tanı, büyük rol oynuyor. Tomosentez ve mamografi tetkikleri meme kanserinin erken tanısında kullanılan ve önemli fayda sağlayan görüntüleme teknikleridir. Tomosentez yöntemini klasik mamografi tetkikinden ayıran en önemli faktör ise dijital ortamda elde edilen görüntülerin, yüksek çözünürlüğe sahip monitörlerle incelenmesini sağlamasıdır. Tomosentez, klasik mamografiye kıyasla çok daha doğru ve kapsamlı değerlendirmeler yapılmasını mümkün kılıyor. Günümüzde kullanılan güncel teknolojik görüntüleme sistemleri arasında yer alan tomosentez, herhangi bir belirti göstermeyen hastalarda dahi erken teşhis avantajı sağlıyor. Adana’da hastalarına hizmet veren Genel Cerrahi Uzmanı Operatör Doktor Metin Altınkaya, meme kanserinin erken tanı almasında yarar sağlayan tomosentez yöntemi hakkında bilinmesi gerekenleri sizler için anlattı.
Mamografi, meme kanserinin erken aşamada teşhis edilebilmesi için başvurulan en önemli tarama yöntemidir. Buna karşın Tomosentez yöntemi de mamografi tetkikinin günümüzde kullanılan gelişmiş bir versiyonudur. Tomosentez mamografi ile herhangi bir belirti göstermeyen ancak ailesinde meme kanseri öyküsü bulunan kişilerde şüphe üzerine kullanılmaktadır. Erken tanı konmasını sağlayan tomosentez yöntemimeme kanserine dair belirtiler gösteren hastalarda da teşhis için kullanılabilmektedir. Tomosentez uygulamasında X ışınından faydalanılır. Bu yöntemin klasik mamografiden temel farkı, elde edilen görüntülerin yüksek çözünürlüklü olarak değerlendirilmesine olanak tanımasıdır. Tomosentez tetkiki ile şüphe duyulan memenin görüntüsü üç boyutlu olarak elde edilir. Bu da memenin tüm katmanlarının incelenip değerlendirilebilmesi anlamına gelir. Tomosentez sonuçlarını değerlendiren uzman doktorlar, küçük lezyonları ve meme kanserine yol açabilecek tümörleri erken aşamada tespit edebilmektedir.
Dijital tomosentez uygulaması, meme kanserinden şüphelenilen hastalarda, erken tanı ve kapsamlı değerlendirme amacıyla uygulanmaktadır.
Tomosentez mamografi taramasında hastanın memesi tomosentez cihazının plakları arasına doğru şekilde yerleştirilir. Ardından memenin hareketsiz kalmasını kolaylaştırmak için meme üzerine baskı uygulanır. Klasik mamografiye göre hastanın hissedeceği rahatsızlık, çok daha azdır. X ışını tüpü, hastanın memesinin etrafında, ark biçiminde hareket eder. 7 saniyelik bir zaman dilimince küçük açı aralıkları ile düşük dozlu olarak 11-15 çekim yapılır. Yapılan bu çekimlerin sağladığı tüm veriler dijital ortama aktarılır. Dijital ortama aktarılan bu veriler, özel yazılımlar ile yüksek kaliteli, üç boyutlu görüntülere dönüştürülür.
Tıpkı akciğer tomografisinin, klasik akciğer grafisine karşı kurduğu üstünlük gibi tomosentez de klasik mamografiye göre bazı avantajlara sahiptir. Klasik mamografide iki boyutlu görüntülerde, görüntülerin üst üste binmesi sık rastlanılan bir durumdur. Bu da değerlendirmeyi zorlaştırır. Ancak Tomosentez ile elde edilen görüntüler yüksek çözünürlüklü, çok açılı ve üç boyutludur. Bu da herhangi bir durumun gözden kaçma olasılığını büyük oranda azaltmaktadır. Değerlendirme ve tanı sürecini kolaylaştırır. Tedavi planlaması için daha doğru bir yol gösterici niteliğindedir.
Tomosentez taraması da tıpkı klasik mamografide olduğu gibi memenin sıkıştırılması ve görüntülenmesi prensibi ile çalışır. Dijital tomosentez tekniğinde meme dokusu farklı açılardan taranır. Bu durum tetkikin hata payını büyük oranda düşürür. Sonuçların ve sonuçlar üzerine yapılan değerlendirmenin daha sağlıklı olmasını sağlar. Dijital tomosentez ile birlikte biyopsi işlemleri de uygulanabilmektedir.
Üç boyutlu mamogram görüntüleme sayesinde hastanın her iki memesinden de daha fazla görüntü olması mümkündür. Bu durum aynı zamanda hastanın maruz kalacağı radyasyonun miktarını da etkilemektedir. Fakat tomosentez taramasında maruz kalınan radyasyon düzeyi, tıbbi güvenlik standardındadır. Yani düşük dozdadır. Bu tarama sırasında vücuda etki eden radyasyon, kısa bir süre içerisinde hastanın vücudundan temizlenmektedir.
Tomosentez uygulaması esnasında memenin, tarama için en ideal pozisyonda sabit kalmasını sağlamak için bir miktar baskı uygulanır. Uygulanan bu baskının neden olduğu ağrı ve rahatsızlık, klasik mamografiye kıyasla çok daha düşük seviyededir.
Tomosentez mamografi taraması genel olarak on ila on beş dakika gibi kısa bir zaman dilimi içerisinde tamamlanmaktadır. Büyük oranda klasik mamografi ile benzer olsa da tomosentez mamografisinde çok daha fazla görüntü alındığı için çekim süresinin bir miktar daha fazla olması normaldir.
Hayır. Tomosentez tetkiki için herhangi bir özel hazırlık yapılmasına gerek yoktur. Buna karşın hastanın tomosentez öncesinde pudra, parfüm, deodorant veya losyon gibi kozmetik ürünler kullanmaması tercih edilir. Zira bu gibi maddeler, elde edilen görüntülerin kalitesini olumsuz yönde etkiler. Bunun yanı sıra geçmişte yaptırdığınız mamografi tetkiklerinize dair sonuçlarınız varsa bunları yanınızda getirmenizde fayda vardır.
Copyright © 2025 Op. Dr. Metin Altınkaya Tüm Hakları Saklıdır.