Kadınlarda en yaygın görülen sağlık sorunları arasında meme dokusunda yaşanan bazı değişiklikler de kendisine yer bulur. Meme başı akıntısı gibi olmalı. Meme kanseri tehlikesi ile ilişkilendirildiği için bu gibi sorunlar kadınların kaygılanmasına ve yaşam kalitelerinin olumsuz etkilenmesine neden olur. Memeden gelen akıntıların ve diğer semptomların nedeni çoğu zaman mastit olarak adlandırdığımız meme iltihabıdır. Farklı türlerde karşımıza çıkan mastit (Meme İltihabı) eğer sigara ve tütün ürünlerinden kaynaklanıyorsa periduktal mastit veya bir başka deyişle zuska hastalığı (Laktiferöz Fistül) olarak adlandırılır. Sigaranın içerisinde yer alan toksik maddelerin neden olduğu periduktal mastit hakkında bilinmesi gerekenleri Adana’da hastalarına hizmet veren Genel Cerrahi Uzmanı Operatör Doktor Metin Altınkaya sizler için anlattı.
Periduktal mastit memenin bakteri ya da virüslerden kaynaklanmayan yani teknik olarak enfeksiyon niteliği taşımayan ancak buna karşın enfeksiyon belirtileri gösteren bir hastalığıdır. Genellikle üzerine enfeksiyon da eklenmektedir.
Periduktal mastit, subareolar duktusların kronik inflamasyonundan kaynaklanır. Bu hastalık için en önemli risk faktörü sigara ve diğer tütün ürünlerinin kullanılmasıdır. Çoğunlukla 30 ve 40’lı yaşlarındaki kadınlarda karşımıza çıkan bir sağlık sorunudur. Sigaranın içerisinde bulunan zararlı etken maddeler, kişinin meme kanallarındaki duvarlara zarar verir. Bunun neticesinde periduktal mastit adını verdiğimiz tıbbi tablo ortaya çıkar.
Dokularda meydana gelen hasarın etkisiyle mikroorganizmalar çoğalmak ve yerleşmek için elverişli, uygun bir ortam kazanmış olur. Bu da memede enfeksiyonların yaşanmasına yol açabilir. Memede meydana gelen periduktal mastit genellikle doğurganlık dönemi devam eden kadınlarda karşımıza çıkar. Ancak periduktal mastit emzirme dönemindeki kadınlarda olmaz. Emzirme dönemindeki meme iltihabı vakaları laktasyonel mastit olarak tanımlanır.
Periduktal mastit iki farklı tipte görülür. Bunlardan ilki memenin kenar bölgesinde yerleşen ve periferik tip olarak tanımlanan periduktal mastittir. Diğeri ise meme başının hemen kenarında gelişen santral tip periduktal mastittir.
Toplum genelinde en yaygın görülen santral tip periduktal mastittir. Bu vakalarda genellikle meme başı kenarında şişlik, kızarıklık, iltihaplı akıntılı fistül ve apse gibi belirtiler gözlenir.
Meme ucu çevresinde başlayan ve meme dokusu içerisindeki süt kanallarında gelişen bu iltihap için en önemli tetikleyici etken: sigara ve tütün ürünlerinin kullanılmasıdır. Sigaranın içerisindeki bazı maddeler memedeki süt kanalları üzerinde tahribat yaratarak iltihaplanmalara neden olur. İlk aşamalarda yalnızca meme üzerindeki cilt dokusunda şişlik ve kızarıklık gibi belirtiler gözlenir.
Diyabet hastalığı veya kronik böbrek yetmezliği gibi rahatsızlıklar yaşayan kişilerde veya kemoterapiden dolayı bağışıklık sistemi baskılanan kişilerde meme başından uzak kısımlarda da apse oluşabildiği bilinmektedir.
Periduktal mastit olgusunun anlaşılabilmesi için ilk olarak hastanın yaşına uygun bir radyolojik görüntüleme teknolojisine başvurulur. Bu aşamada söz konusu iltihabın kanser ile ilişkisi olup olmadığını anlayabilmek için hastaya biyopsi uygulanabilir. Biyopsi ile alınan numune patoloji laboratuvarına gönderilerek değerlendirmeye tabi tutulur. Hastalığın anlaşılması için uygulanan tüm tetkiklerin neticesinde patolojik tanı konur. Hatta mikrobiyolojik incelemelerin sonucunda hastalıkta etken rol oynayan mikroorganizmalar tespit edilir.
Periduktal mastit olgularının nedeni kesin olarak bilinememekle birlikte hastalığın gelişmesinde etkili olduğu düşünülen unsurlar şunlardır:
Periduktal mastit vakalarında öncelikli tedavi, hastalığa yol açan faktörün ortadan kaldırılmasıdır. İltihabi bir hastalık olduğu için tedavide genellikle geniş spektrumlu antibiyotiklerle tedavi amaçlanır. Apse oluşumu söz konusuysa bu apsenin uygun yöntemlerle boşaltılması gerekir. Periduktal Mastit tedavisine karşın kapanmayan fistüllerin cerrahi yöntemlerle çıkartılması gerekebilir. Yalnızca aşırı düzeyde ilerleyen vakalarda ameliyat seçeneği gündeme gelir.
Periduktal mastit hastalığının tanı ve tedavi süreçleri ile Genel Cerrahi Dalında uzmanlaşmış doktorlar ilgilenmektedir. Hatta tercihen meme cerrahına başvurmak fayda sağlar. Periduktal Mastit vakalarında tanının kesinleştirilmesi büyük önem taşır. Zira hastalığın farklı meme hastalıklarından ayırt edilmesi gerekmektedir.
Periduktal mastit vakaları başlangıç aşamasında kendiliğinden iyileşebilir. Ancak bunun için hastanın sigarayı bırakması, varsa piercingini çıkartması veya diyabet kontrolü yaptırması gerekir. Periduktal mastitin ilerlediği olgularda ise mutlaka uzman bir doktor muayenesi ve gerekli tedavilerin uygulanması gerekir.
Tedavi edilmeyen vakalarda iltihabın memedeki yaygınlığı artar. Dokuda oluşan apse ve fistüller ilerler, çoğalır.
Temel olarak periduktal mastit hastalığı kansere dönüşmez. Buna karşın uzun süreler boyunca devam eden ve kronikleşen iltihabi hastalıklar neticesinde inflamasyon, kronik yaralar, fistüller ve hücrelerde bazı bozulmalar meydana gelebilir.
Copyright © 2025 Op. Dr. Metin Altınkaya Tüm Hakları Saklıdır.