Periduktal Mastit
detaylı incele
Laktasyon Mastiti
Sayfa İçeriği
Doğum yapan kadınlarda, doğum sonrası çok sayıda değişiklik yaşanır. Günlük yaşam rutinlerine yenileri eklenir. Emzirme dönemi de bu yeni rutinlerden biridir. Annelerin bebekleriyle hem fiziksel hem de duygusal bağlarını güçlendiren emzirme eylemi bebeğin sağlıklı gelişimi açısından büyük önem taşır. Ancak bazı emzirme döneminden kaynaklı olarak bazı sağlık sorunları da meydana gelebilir. Bu sorunların başında laktasyonel masitit gelir. Yeni doğum yapan kadınların laktasyon yani emzirme döneminde sıkça yaşadığı bu durum emzirme sürecinin doğru şekilde yönetilmesi ile ilgilidir. Anneler için en büyük merak ve endişe konularından biri olan laktasyonel mastit hakkında bilinmesi gerekenleri Adana’da hastalarına hizmet veren Genel Cerrahi Uzmanı Operatör Doktor Metin Altınkaya sizler için anlattı.
Laktasyonel Mastit Nedir?
Emziren kadınların süt kanallarında yaşanan tıkanmanın sonucunda meydana gelen iltihabi durum laktasyon mastiti olarak adlandırılır. Bu iltihap, eğer bir enfeksiyondan kaynaklanmıyorsa büyük olasılıkla memede biriken sütten dolayı gelişmiştir. Bu yüzden emziren annelerin her iki memeyi de emzirme sırasında tümüyle boşaltması gerekir.
Genellikle doğumu takiben ikinci aydan sonra meydana gelen laktasyon mastiti, doğum yapan her yüz kadından birinde görülen yaygın bir sağlık sorunudur.
Laktasyon Mastiti Neden Olur?
Laktasyonel mastit rahatsızlığının yaşanmasındaki temel faktör, emzirmeden dolayı memedeki süt kanallarında yaşanan tıkanmadır.
Bebek emdiği sırada meme başında çatlaklar oluşmasına yol açar. Bu çatlaklar, cilt florasında ya da bebeğin ağzında bulunan bakterilerin memeye etki etmesini sağlar. Bakteriler meme başı çatlakları üzerinden meme dokusuna sızarlar. Bunun sonucunda da süt kanallarında enfeksiyon meydana gelir.
Annenin vücudu bakterilerin neden olduğu enfeksiyonlara karşı mücadele etmek için birtakım kimyasallar salgılar. Laktasyonel mastit ya da bir başka deyişle puerperal durumu, tüm bu sürecin sonucunda ortaya çıkar. Bebeğin ağzında yer alan pamukçuklar, annenin memesinde mantar oluşumuna neden olabilir. Bilhassa annenin meme başından göğüs duvarına kadar etki eden, saplanma benzeri bir ağrı hissetmesi mantar oluşumundan şüphe etmemizi gerektirir.
Laktasyon Mastitinin Belirtileri Nelerdir?
Laktasyonel mastitin belirtileri geniş bir skalada karşımıza çıkar. Erken ve ileri aşama belirtiler birbirinden farklılık gösterir. Örnek vermek gerekirse erken dönem laktasyonel mastit belirtileri arasında kızarıklık, ağrı veya memede elle hissedilebilen sertlik veya lokal sıcaklık sayılabilir.
İltihaplanma memenin tamamında artış gösteren bir gerginlik hissi ile kendisini ele verir. Emzirme sırasında annenin göğsünde yanma veya hassasiyet gibi şikayetleri oluyorsa bu durum da laktasyon mastitinin habercisi olabilir.
Meme dokusunda kaşıntı veya kalınlaşma yaşanabilir. Hastalığın ilerleyen evresinde ise annenin vücut sıcaklığında artış yaşanır. Ateşi giderek yükselen anne bu süreçte kendisini halsiz ve yorgun hisseder.
Laktasyon Mastitine neden olan meme kanalı tıkanıklığını işaret eden belirtiler ise şu şekildedir:
- Memede hissedilen ağrılı sertlikler
- Memenin bazı kısımlarda normal olmayan sıcaklık hissi
- Kızarıklık ve ağrı
- Emzirdikten sonra hissedilen genel sertlik
Laktasyonel Mastit Riskini Arttıran Faktörler Nelerdir?
- Meme ucunda çatlakların ve yaraların oluşması
- Ağır yükler taşımak
- Stresli ruh hali
- Fiziksel yorgunluk
- Düzensiz ve sağlıksız beslenme alışkanlıkları
- Yanlış iç çamaşırı tercihi (Süt akışının zayıflamasına yol açan hatta tamamen kesen dar sutyenler)
- Araçtayken emniyet kemerinin göğüs üstünden takılması
Laktasyon Mastiti Nasıl Tedavi Edilir?
Emzirme dönemindeki kadınlarda laktasyon mastiti için uygulanacak ilk tedavi yöntemi, memede biriken tüm sütün boşaltılmasıdır. Elbette ideal olan, bebeğin memedeki sütün tamamını emmesidir. Ancak bu mümkün olmadığında da pompa kullanarak annenin memede kalan sütü boşaltması gerekir. Toplum genelinde laktasyon mastiti annenin bebeğini emzirirse ona mikrop bulaştıracağına dair yanlış bir inanış vardır. Bu doğru değildir. Aksine laktasyon mastiti olan anne emzirmeyi sürdürmelidir. Emzirme hem bebeğin gelişimi hem de laktasyonel mastitin iyileşmesi için önemli bir rol oynar. Laktasyonel Mastit bakteriyel bir hastalık olduğu için tedavide de antibiyotiklerden faydalanılır.
Laktasyonel Mastit tedavisi ortalama 10 ila 14 gün sürer. Annenin meme dokusunda apse oluşmuşsa, doktor drenaj uygulayarak bu sorunu ortadan kaldırabilir. Bir enjektörle memedeki apse boşaltılır. Gerekli görüldüğünde de bu drenaj uygulaması antibiyotik tedavisi ile desteklenir.
Laktasyonel Mastiti Önlemek İçin Ne Gibi Tedbirler Alınmalıdır?
Laktasyonel mastit rahatsızlığı emzirme sürecinin doğru yönetilmesi veya yönetilememesi ile yakından ilişkilidir. Bu yüzden doğru emzirme teknikleri uygulayarak anneler kendilerini laktasyon mastitinden koruyabilirler.
- İlk olarak anneler bebeklerini emzirmeden önce, memelerinin sütle dolmasını engellemelidir. Bunun için en doğru yöntem emzirme aralıklarının kısaltılmasıdır.
- Emzirmeye başlanmadan evvel bebeğini meme ucunu daha kolay kavraması için anne kendinden az miktarda süt sağabilir.
- Süt akışını kolaylaştırabilmek için memenin üst kısmından uç kısmına doğru elle masaj yapılabilir.
- Her emzirmenin sonunda memedeki sütün tümüyle boşaltılması gerekir.
- Konfor sağlamak için farklı emzirme pozisyonları denenebilir.
- Sutyen seçiminde daha doğru ve rahat tercihlerde bulunmak fayda sağlar.
- Bebeği sütten ani şekilde kesmemek, bunu aşamalı olarak yapmak gerekir.
